Berat gecesi, Şaban ayının onbeşinci gecesidir. Yanı Cumartesi gününü, Pazar gününe bağlayan gecedir.
Allahü teâlâ, ezelde hiç birşey yaratmadan önce, herşeyi takdîr etti, diledi. *Bunlardan, bir yıl içinde olacak herşeyi, bu gece meleklere bildirir.
Duhân sûresi, üçüncü âyetinde meâlen *"Biz onu* [Kur'ân-ı kerîmi] *mübârek bir gecede indirdik"* buyuruldu. Ehl-i sünnet âlimleri "rahmetullahi aleyhim ecma'în" bu âyet-i kerîmeyi tefsîr ederken, *bu mübârek gecenin Berat gecesi olduğunu* ve *Kur'ân-ı kerîmin bir seferde, topluca Levh-i mahfûza bu gece indirildiğini* anlamışlardır.
Hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki:
"Şabân-ı şerîfin on beşinci gecesi olunca, o geceyi ihyâ ediniz ve gününde oruç tutunuz! Muhakkak ki, Allahü teâlâ, "Mağfiret olunmak isteyen yok mudur, mağfiret edeyim? Rızık isteyen yok mudur, rızık vereyim. Kim ne isterse vereyim!" buyurur. Bu hâl sabaha kadar devâm eder."
"Berât gecesini ganîmet, fırsat biliniz! Çünkü belli bir gecedir. Şa'bân'ın on beşinci gecesidir. Kadir gecesi, çok büyük ise de, hangi gece olduğu belli değildir. Bu gece* (Berât gecesinde) *çok ibâdet ediniz. Yoksa kıyâmet gününde pişmân olursunuz."*
"Şa'bân ayının on beşi gelince, gecesini namâzla, gündüzünü oruçla geçiriniz."
Ayşe validemiz, Peygamber efendimizin Berât gecesinde, sabaha kadar ibâdet ettiğini görünce sordu: Yâ Resûlallah, Allahü teâlânın en sevgili kulusun! Buna rağmen niçin bu kadar kendini yoruyorsun?
Peygamber Efendimiz şöyle cevap verdi: Ey Ayşe, ben şükredici kul olmayayım mı? Ey Ayşe, sen bu gecede, ne olduğunu bilir misin? Ayşe vâlidemiz tekrar sordu?
Bu gecenin diğer gecelerden üstünlüğü nedir yâ Resûlallah?
Peygamber efendimiz şöyle cevap verdi: Bu sene içinde doğacak her çocuk, bu gece deftere geçirilir. Bu sene içinde öleceklerin isimleri bu gece özel deftere yazılır. Bu gece herkesin rızkı tertip edilir. Bu gece herkesin ameli ve işleri Allahü teâlâya arz olunur.
Bir kimse, evinden ayrılıp yolculuğa çıkar. *Halbuki, onun adı yaşıyanlar defterinden, ölüler defterine geçirilmiştir.
Gâfil olmamalı, bu geceyi mutlaka ihyâ etmelidir. Kazâ namâzı kılmalı. Kur'ân-ı kerîm okumalı, duâ, tevbe etmeli, sadaka vermeli, müslümanları sevindirmelidir. Bunların sevâbını ölülere de göndermelidir.
Bu gece "Yâ Rabbî, bize dünyâ ve âhiret saâdeti ihsân eyle, bize hidâyet verdikten sonra, kalblerimizi kaydırma" diye dua etmelidir. Kaynak: Tam İlmihâl Saadeti Ebediye.
